Welke uitdagingen zijn er bij het gebruik van e-health?

E-health kan zorgen voor meer efficiëntie, meer flexibiliteit, grotere toegankelijkheid en een kwalitatief beter aanbod van zorg, tegen lagere kosten dan reguliere face-to-face zorg. De meeste huisartsen en poh-ggz hebben toegang tot een online platform, maar e-health wordt nog niet bij iedere patiënt ingezet waarbij dat mogelijk is. Dit heeft verschillende oorzaken, waarbij geldt dat voor ieder probleem een oplossing bestaat.

Weerstand tegen verandering

Onder veel zorgverleners heerst een bepaalde angst om met e-health aan de slag te gaan. “En de zorgverlener dan?” is een vraag die vaak gesteld wordt als het gaat om e-health. Sommige zorgverleners vrezen dat de rol van de professional verdwijnt of ondergeschikt raakt als e-health wordt ingezet. In beginsel ligt het niet in de aard van zorgverleners om te sturen op zo min mogelijk direct patiëntcontact ten gunste van digitale zorg. Het aanpassen van bestaande werkmethoden stuit daarom vaak op weerstand, waardoor substitutie van reguliere zorg naar e-health een langzaam proces blijkt. Bij patiënten waarvoor e-health wel wordt ingezet, leidt de inzet vaak tot het combineren van reguliere zorg en e-health.

Onbekend maakt onbemind

Het ontbreekt veel zorgverleners aan kennis en kunde om effectief gebruik te maken van e-health. Het daadwerkelijk effectief inzetten van e-health vereist een adequate implementatiestrategie, waarbij goed moet worden nagedacht over de nieuwe online zorgprocessen en ruimte moet worden gemaakt voor de scholing van zorgverleners. Het is van belang dat de e-health programma’s gedragen worden door de zorgverleners. Als zij bekend zijn met de mogelijkheden van e-health, dan neemt de angst om er effectief gebruik van te maken af en vormt e-health juist een verrijking van het behandelaanbod.

“Een cliënt is vooral geneigd e-health te gebruiken wanneer dit goed aansluit bij zijn of haar behoeftes en wensen.”

Motivatie ontbreekt

Wanneer e-health wordt ingezet is het belangrijk dat de zorgverlener gemotiveerd is om e-health succesvol binnen de behandeling in te zetten. Doet de zorgverlener dat niet, dan zullen tegengestelde belangen het potentieel van e-health ondermijnen. Een gemotiveerde zorgverlener brengt zijn of haar enthousiasme en vertrouwen over op de patiënt, hetgeen een positief effect heeft op de inzet van e-health en het behandelresultaat.

Het is ook belangrijk dat de patiënt gemotiveerd is om geheel of gedeeltelijk online behandeld te worden. Als e-health wordt toegepast binnen een behandeltraject, dan is het van belang dat de patiënt er actief mee aan de slag gaat en dit ook blijft doen. Patiënten kunnen vragen hebben over (de inhoud van) het e-health programma, hetgeen ruimte kan innemen tijdens het face-to-face gesprek. De patiënt moet daarnaast inspraak kunnen hebben over de rol en inhoud van e-health tijdens zijn of haar behandeling. De behandeldoelen moeten helder zijn. Een patiënt is namelijk vooral geneigd e-health te gebruiken wanneer dit goed aansluit bij zijn of haar behoeften en wensen.